- MONARCHIA
- MONARCHIAin genere, status Reip. in quo penes unum rerum summa: In specie, Imperium in terris est summum, omnibus aliis potentius, vel iis superandis par. Cuiusmodi quatuor fuêre: Assyriorum, Medorum et Persarum, Graecorum, Romanorum. Sed et Monarchiae dicuntur Regna coeteris eminentiora, qualia ex Ferrario hic exhibebimus. At Monarchia Palatii, in libro de Fundatione Gozecensis Monasterii A. C. 1153. de Dedone Comite Palatino Saxoniae, Unde in expeditione Hungarica per Regem Henricum, in anno Incarnationis Domini 1040. facta, quia cunctis virtute militari se praetulit, primus stiripis suae Monarchiam Palatii a Rege promeruit. Et mox, Eô defunctô, quia filium legitimum non habuit, Monarchiam Palatii Dominus Fridericus Germanus eius a Rege suscepit: dignitas est Comitis Palatini, ciusmodi Comitum summa olim erat auctoritas, ut qui vice sacrâ iudicarent et supremô iure. Unde Theobaldus Comes Campaniae, secundus a Rege dicitur, in Chrenico Mauriniacensi p. 365. Odo Baiocassimus Praesul, veluti secundus Rex, apud Ordericum Vitalem l. 4. p. 522. etc. Vide infra, ubi de Palatii seu Palatinis Comitibus: uti de vocum Monarchia et Regnum descrimine, infra aliquid in Regnum. MONARCHIAE A DILUVIO AD HAEC TEMPORA CLARIORES. Assyriorum, quae sub Ninocoepit. Babyloniorum seu Chaldaeorum, a Nabuchodonosore maxime aucta. Utraque coniunctim sumpta duravit ab A. M. 1789. usque ad ann. 3435. Medorum, Dariô Principe Auctore. Persarum a Cyro inchoata: Utraque, cuius Auctor secundum quosdam Arbaces, coepit A. M. 3435. duravitque ann. 207. Graecorum, quae ab Alexandro M. sumpsit exordium, A. M. 3642. et duravit ann. 300. Romanorum, primum sub Consulibus, dem sub Imperatorib. Quibus addipossunt: Francorum, cui Pharamundus Rex dedit initium, iamque continuâ serie ann. 1250. atque amplius perdurat; per aliquot saecula Occidentis Imperiô, cumpraecipua parte Europae, potita. Saracenorum et Arabum, a Mahumete Pseudopropheta leviter coepta, inde per omnes provincias fere pervagata: nunc divisa est in Turcas et Persas. Turcarum, quam Ottomannus I. orsus est, iam continuâ successione ann. supra 300. durat. Scitharum, hodie Tartarorum longe lateque per utramque Scythiam et Seres imperantium: quorum maximus est, qui Scythiae extra Imaum montem et Sericae dominatur ut et magnus Mogol. Ferrar. Baudrando Monarchia haec olim perampla, nunc in plura regna divisa est. Magnus Mogol, maximam partem indiae Borcalis obtinens, et Rex Niucanus Tartarus nuper Imperiô Sinarum potitus, coeteris eminent. Hispanorum Monarchia, alias ampolissima, utpote quae Aleaxndri praetergressa metas ad Antipodes se extendit Ferrar. Baudrando nunc deficit indies, cum, in ipsa Hispania, Portugallia Regem habeat separatum. In Africa 3. solum aut 4. arces, in ora Maris Mediterranei obtinet: In Asia Philippinas tantum Insulas ex parte, in mari Indico: in America solum Peruviam, Terram firmam, Paraguaiam, et Cilem, in America meridionali et novam Hispaniam cum aliquot Insulis in America septentrionali possidet, ad ipsos Antipodes non extensa. Abyssinorum in Africa, olim quoque perampla, maiorem partem Aethiopiae superioris complectebatur. Sed hodiernus Rex vix dimidiam nunc proaviti Regni partem tenet: a 100. prope annis per Galas valde imminuti. Moscorum et Russorum valde extensa est, praesertim a 3. saeculis, crescitque indies, maxime versus Ortum et Tartariam. Vide de quaque harum suô locô.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.